Nederlands Theater Festival

Nederlands Theater Festival

Sinds de jaren zestig is het Nederlands Theater Festival dé plek waar de beste voorstellingen van het afgelopen seizoen samenkomen in Amsterdam. Wat begon als een kleinschalig overzichtsfestival is uitgegroeid tot een van de belangrijkste evenementen in het Nederlandse theaterlandschap.

Een stad vol theater

Begin september staat Amsterdam elf dagen lang helemaal in het teken van theater. Niet alleen in de grote zalen, maar ook op onverwachte plekken in de stad. Van het Internationaal Theater Amsterdam tot De Meervaart, van Bellevue tot het Bijlmer Parktheater – overal is iets te zien, te horen of te beleven.

De sfeer is energiek en open. Er hangt iets verwachtingsvols in de lucht. Makers, spelers, programmeurs en publiek – iedereen loopt er door elkaar. Je komt voor een voorstelling en belandt spontaan in een nagesprek, lezing of feestje. Het Nederlands Theater Festival is geen strak gemonteerd programma, maar eerder een levendig netwerk van voorstellingen, ontmoetingen en ideeën.

In tegenstelling tot veel andere festivals heeft het NTF geen overkoepelend thema. De selectie draait puur om kwaliteit: de meest spraakmakende, vernieuwende of indrukwekkende voorstellingen van het seizoen. Daardoor krijg je als bezoeker een breed beeld van wat theater vandaag allemaal kan zijn.

De beste voorstellingen van het jaar

Het hart van het festival is de officiële selectie. Die wordt samengesteld door een vakjury die het hele theaterseizoen door het land trekt. Alleen voorstellingen die eerder al op een ander podium hebben gestaan, kunnen worden geselecteerd. Geen premières dus, maar bewezen kracht.

Naast de juryselectie is er ook plek voor winnaars van belangrijke theaterprijzen, zoals de BNG Bank Theaterprijs voor jonge makers of de Zilveren Krekel voor jeugdtheater. Dat maakt het programma gevarieerd – van indrukwekkend teksttoneel tot beeldend werk, van dans tot jeugdvoorstellingen.

Er wordt niet gekeken naar vorm, genre of naam. Alles draait om impact. Dat zorgt ervoor dat je soms een grote productie van een bekend gezelschap ziet, en even later in een kleine zaal belandt bij een radicale solo die onder je huid kruipt. En dat contrast werkt verrassend goed.

Randprogramma vol verdieping

Het festival doet meer dan alleen voorstellingen tonen. Rondom de hoofdprogrammering zit een stevig randprogramma: gesprekken, debatten, workshops en installaties. Die extra laag maakt het festival interessant voor mensen die niet alleen willen kijken, maar ook in gesprek willen.

Een vaste waarde is de “Staat van het Theater”. Elk jaar houdt een theatermaker of acteur een toespraak over de rol van kunst in de samenleving. Soms filosofisch, soms activistisch, altijd scherp. Daarnaast zijn er programma’s voor jonge professionals, studenten en makers. Er is ruimte voor experiment, nieuwe vormen en kruisbestuiving tussen disciplines.

Ook fijn: het festival is toegankelijk. Veel programmaonderdelen zijn gratis, en voorstellingen variëren in prijs. Er zijn ook dagkaarten en passe-partouts beschikbaar, en studenten krijgen korting. Daarmee is het festival bereikbaar voor een breed publiek – ook als je nog studeert of gewoon nieuwsgierig bent zonder vaste theaterachtergrond.

Toneelgala en toneelprijzen

Tijdens het festival is ook het Gala van het Nederlands Theater een vast en feestelijk onderdeel. Op deze avond komen makers, spelers, programmeurs en liefhebbers samen voor een viering van het afgelopen theaterjaar. Het is het moment waarop de belangrijkste toneelprijzen worden uitgereikt, zoals de Louis d'Or en Theo d'Or voor de beste hoofdrollen, en de Colombina en Arlecchino voor de beste bijrollen. Ook de VSCD Mimeprijs, de Prosceniumprijs en de Regieprijs worden hier bekendgemaakt. De sfeer is feestelijk en ontspannen, maar de erkenning is serieus – voor veel makers geldt dit gala als een hoogtepunt in hun carrière.

Een plek voor ontmoeting en vernieuwing

Wat het Nederlands Theater Festival onderscheidt van andere festivals is het nationale karakter. Waar andere festivals vaak werken met eigen producties of premières, blikt NTF juist terug. Maar dat maakt het niet minder actueel – integendeel. Hier zie je wat theater de afgelopen tijd heeft opgeleverd, welke thema’s speelden, welke vormen zijn ontwikkeld.

Tegelijkertijd is het een plek waar nieuwe ideeën worden geboren. Tijdens het festival ontmoeten makers elkaar, worden plannen gesmeed en nieuwe samenwerkingen gestart. Jonge gezelschappen presenteren zich aan het veld, en er is ruimte voor reflectie en kritiek. Alles in een sfeer die tegelijk professioneel en ontspannen is.

Er is ook steeds meer aandacht voor inclusiviteit en representatie. Zowel in de selectie van voorstellingen als in de samenstelling van jury’s en sprekers wordt actief gezocht naar diverse stemmen en perspectieven. Dat maakt het festival niet alleen inhoudelijk rijker, maar ook relevanter voor een breed en eigentijds publiek.

Festivalagenda en meer festivalinfo

Meer dan 70 andere theaterfestivals vind je in het handige blokkenschema, in het menu, of onderaan deze pagina. Bijvoorbeeld Nederlandse Dansdagen, CaDance of Julidans.
Volg Theaterfestivals op Facebook of word lid van de Facebook discussiegroep over theaterfestivals.