De Oversteek

Festival De Oversteek

Langs het water, tussen de bomen en op bijzondere plekken

Festival De Oversteek speelt zich niet af op een klassiek festivalterrein met hekken, muntjes en rijen. Het festival leeft juist in het landschap van Nijmegen-Noord, tussen boomgaarden, uiterwaarden, forten, woonerven en kleine verborgen plekjes langs de Waal. Alles gebeurt in de openlucht of op onverwachte plekken. Geen hoge podia of afgebakende ruimtes, maar natuur, buurt en kunst die in elkaar overlopen.

De naam zegt het al: het draait om oversteken. Letterlijk, want je steekt de Waal over vanaf het centrum naar het wat rustigere, groene deel van de stad. Maar ook figuurlijk, want je maakt een overstap van je dagelijkse ritme naar iets langzamer, zachter en onverwachter. Het festival nodigt uit tot rondwandelen of fietsen van locatie naar locatie. Je bepaalt zelf wat je kijkt, in welke volgorde, en hoeveel je op een dag meepakt.

De sfeer is ontspannen, vriendelijk en een beetje avontuurlijk. Kleinschalig. Geen dwingende timetable. Geen harde beats. Geen drukte. Eerder: vogels op de achtergrond, een theatervoorstelling in een boomgaard en een klein publiek dat gewoon op een kleedje in het gras zit.

Van klassieke muziek tot spoken word in een kas

Het programma van De Oversteek is breed, maar altijd kleinschalig en persoonlijk. Je vindt er muziek (akoestisch of experimenteel), theater (vaak op locatie gemaakt), dans (soms letterlijk in het zand), poëzie, beeldende kunst en performance. Alles is afgestemd op de plek waar het gebeurt. Daardoor wordt de omgeving zelf een belangrijk onderdeel van de ervaring. Geen voorstelling voelt hier als een “losstaand moment” – het zit verweven in de wandeling, in de lucht, in de omgeving.

Je kunt een harpist tegenkomen in een tiny house, een monoloog in een oude boomgaard, een danser op een vlonder aan het water of een zangeres op een klifje in de uiterwaarden. En juist omdat alles kleinschalig is, voelt het intiem. Je zit dicht op de makers, vaak zonder techniek of theatertrucs ertussen. Dat zorgt voor een heel directe ervaring.

Er is veel ruimte voor jonge makers en nieuwe experimenten, maar ook bekende gezelschappen doen mee – zolang ze zich aanpassen aan de locatie. De acts zijn zelden luid of groots. Wat je vooral meeneemt, is sfeer. Het soort optredens dat nog in je hoofd zit als je 's avonds op de fiets terugrijdt met de zon in je rug.

Zelf je route bepalen

De Oversteek werkt niet met één centrale locatie. Het speelt zich af op meer dan twintig plekken in Nijmegen-Noord. Je plant zelf je route aan de hand van het blokkenschema, of je laat je gewoon verrassen. Veel bezoekers pakken de fiets – dat is ook de snelste en leukste manier om je tussen de locaties te verplaatsen.

Tussen de voorstellingen door kun je pauzeren bij een pluktuin, een dorpsplein of een pop-up barretje. De afstanden zijn goed te doen, en vaak ontdek je onderweg ook dingen die niet eens op het programma staan: een klein kunstwerk, een tijdelijke installatie, een muzikant op een steiger.

De toegang is laagdrempelig. Veel optredens zijn gratis, of kosten maar een klein bedrag. Je hoeft vaak niet te reserveren, maar vol = vol. Het publiek bestaat uit een mix van Nijmegenaren, kunstliefhebbers van verder weg en buurtbewoners die gewoon naar buiten stappen en ineens midden in een performance belanden. Er is geen poort, geen polsbandje, geen controle – het is allemaal open, vriendelijk en kleinschalig gehouden.

Duurzaamheid en samenwerking met de omgeving

Festival De Oversteek bestaat al sinds 2009 en is sindsdien uitgegroeid tot een van de meest geliefde festivals van Nijmegen. Elk jaar komen er duizenden bezoekers op af, verspreid over het weekend. Toch voelt het nergens druk of massaal. Dat komt door de opzet: geen centrale focus, maar een netwerk van kleine plekken, met veel rust ertussen.

Wat De Oversteek echt anders maakt dan andere festivals, is dat het volledig samenwerkt met de omgeving. Niet alleen letterlijk qua locaties, maar ook inhoudelijk. Veel makers worden uitgenodigd om werk te maken dat past bij de plek – of er zelfs op gebaseerd is. Dat geeft het festival een unieke eigenheid. Je ziet hier geen voorstellingen die gewoon zijn “ingekocht” voor op een podium, maar werk dat ontstaan is vanuit de plek zelf.

Er is ook veel aandacht voor duurzaamheid en verbinding met de buurt. De organisatie werkt samen met bewoners, lokale ondernemers, kunstenaars en boeren. Er is geen afvalhoop na afloop, geen overlast, maar juist een gevoel van gezamenlijke trots. En omdat het festival zich richt op kleine, lokale producties en duurzame keuzes, past het perfect bij deze tijd.

Festivalagenda en meer festivalinfo

Meer dan 70 andere theaterfestivals vind je in het handige blokkenschema, in het menu, of onderaan deze pagina. Bijvoorbeeld Hongerige Wolf, EEF Eindeloos Eiland Festival of Vuurol.
Volg Theaterfestivals op Facebook of word lid van de Facebook discussiegroep over theaterfestivals.