Cultura Nova

Festival Cultura Nova

De stad Heerlen als decor

Cultura Nova is het soort festival dat van een stad een speeltuin maakt. Niet letterlijk met schommels en glijbanen, maar met kunst. Theater, dans, muziek, circus, performance en installaties – het zit allemaal door elkaar en verspreid over Heerlen. Straat, plein, theaterzaal, parkeergarage, lege fabriek, of gewoon een vergeten hoekje van de stad: alles kan een podium zijn.

De sfeer is open en nieuwsgierig. Er komen mensen die van theater houden, maar ook mensen die ‘gewoon eens iets anders’ willen zien. Kunstenaars uit binnen- en buitenland maken speciaal voor Cultura Nova werk dat past bij de stad en z’n omgeving. De energie die dat oplevert, voel je overal. Van de grote pleinen tot kleine steegjes.

Wat Cultura Nova bijzonder maakt: het festival is niet bang om te denken in grootse gebaren, maar heeft ook oog voor detail. Het is tegelijk spektakel én experiment. Je kunt een gigantisch circustheaterstuk zien in de openlucht, en daarna terecht in een intieme voorstelling in een oude loods. Geen festivalbubbel, maar juist midden in de stad – letterlijk tussen de mensen.

Wat er te zien is

Het programma is breed. Heel breed. Theater, dans, beeldende kunst, circus, livemuziek, film, performance. Veel is interdisciplinair: voorstellingen die niet netjes in één genre passen, maar juist de randen opzoeken. Denk aan acrobatiek met een politieke boodschap. Of een dansvoorstelling met videoprojecties en live sound design. Of een installatie waar je als publiek letterlijk doorheen moet bewegen.

Veel makers gebruiken de stad als inspiratiebron. Je ziet stukken die gaan over verstedelijking, migratie, verleden en toekomst. Andere makers focussen op het lichaam, op rituelen, op verbeelding of op sociale thema’s. Het aanbod is dus niet alleen visueel of fysiek indrukwekkend, maar ook inhoudelijk interessant.

Cultura Nova staat bekend om de ruimte die het biedt aan internationale gezelschappen. Maar ook jong talent krijgt hier een podium. Vaak zie je werk dat in Nederland nergens anders te zien is. En juist dat maakt het festival voor veel bezoekers een plek om verrast te worden. Je weet van tevoren nooit helemaal wat je gaat krijgen – en dat is precies de charme.

Een belangrijk onderdeel is ook het gratis toegankelijke buitenprogramma. Grote openluchtacts op het Pancratiusplein bijvoorbeeld, of verrassingsoptredens op straat. Perfect als je spontaan zin hebt om iets te beleven zonder eerst een kaartje te kopen.

Voor wie en hoe

Het mooie aan Cultura Nova: het trekt een gemengd publiek. Niet alleen theaterpubliek, maar ook mensen die normaal gesproken niet snel een theaterzaal binnenlopen. Je komt jongeren tegen met een festivalbandje, families met kinderen, kunststudenten uit Maastricht of Aken, dansliefhebbers uit de Randstad, en Heerlenaren die even willen zien wat er op het plein gebeurt.

Het festival is laagdrempelig opgezet. Veel voorstellingen zijn zonder taal of zijn juist non-verbaal. Dat maakt het ook toegankelijk voor mensen die niet zo thuis zijn in theater of die een andere taal spreken. Daarnaast is er aandacht voor inclusie, toegankelijkheid en duurzaamheid – zonder dat het zwaar of ingewikkeld wordt.

Qua prijsniveau zit Cultura Nova aan de vriendelijke kant. De meeste voorstellingen kosten minder dan wat je in een grote schouwburg betaalt. Er zijn ook kortingen voor jongeren, studenten of mensen met een kleine portemonnee. En zoals gezegd: een flink deel van het programma is gratis. Op de site staat duidelijk wat waar is, en of je ervoor moet reserveren.

De stad Heerlen is prima bereikbaar met de trein, bus of auto. Alles speelt zich af binnen loop- of fietsafstand van elkaar. En omdat het festival tien dagen duurt, kun je kiezen: een dagje meepakken, of alles eruit halen met een weekend of meer.

Een festival met een verhaal

Cultura Nova bestaat al sinds 1991 en is in dertig jaar tijd uitgegroeid tot een festival met internationale uitstraling. Maar het is altijd verbonden gebleven met Heerlen. Het festival werd ooit opgezet om het culturele klimaat van de stad een boost te geven, en dat lukt nog steeds elk jaar opnieuw. Niet alleen door de programmering, maar ook door samenwerkingen met lokale kunstenaars, scholen, jongerenorganisaties en culturele instellingen.

Het festival heeft een stevige artistieke visie: ruimte geven aan kunstvormen die zich niet makkelijk laten vangen, en aan makers die risico’s durven nemen. Dat zie je terug in het aanbod. En het mooie is: Cultura Nova blijft zich ontwikkelen. De laatste jaren is er bijvoorbeeld meer aandacht voor technologie, duurzaamheid en grensoverschrijdende samenwerking met andere steden en landen.

In omvang is het festival indrukwekkend. Er zijn honderden programmaonderdelen, verspreid over tientallen locaties. Maar omdat het goed georganiseerd is en de sfeer gemoedelijk blijft, voelt het nergens chaotisch. Je kunt makkelijk je eigen tempo bepalen, je eigen route samenstellen – of gewoon meedrijven met wat er op je pad komt.

Festivalagenda en meer festivalinfo

Meer dan 70 andere theaterfestivals vind je in het handige blokkenschema, in het menu, of onderaan deze pagina. Bijvoorbeeld Straattheaterfestival Woerden, Heimland of Deventer op stelten.
Volg Theaterfestivals op Facebook of word lid van de Facebook discussiegroep over theaterfestivals.